Methoden en technieken
Voor het beheersen en bestrijden van duizendknoop zijn verschillende methoden en technieken beschikbaar. Elke methode heeft z’n specifieke voor- en nadelen en variëren sterk in effectiviteit. De meeste gangbare beheermethoden zijn gericht op het regelmatig verwijderen van de bovengrondse delen van de plant. Deze aanpak heeft echter, ook op lange termijn, vaak niet het gewenste effect: de plant blijft telkens terugkomen. Voor een effectieve bestrijding van de duizendknoop is het noodzakelijk ook de wortelstokken aan te pakken.
Afdekken
Door groeiplaatsen van duizendknoop langdurig af te dekken met een geotextiel wordt geprobeerd de plant te verstikken.
Afgraven en verhitten (mobiele installatie)
Bij deze methode wordt Japanse duizendknoop bestreden door middel van het ter plekke verhitten van de uitgegraven grond in een mobiele verhitter.
Afgraven en zeven
De groeiplaats wordt machinaal afgegraven waarna de grond met een trommel- of vlakzeef wordt gezeefd om de wortelstokken uit de grond te verwijderen.
Afgraven onder sanerende omstandigheden
Uitvoerders beschouwen de groeiplaats bij deze methode als een bodemverontreiniging en verwijderen de plaats onder sanerende omstandigheden. Als uitgangspunt geldt de CROW-richtlijn 4000 ‘Werken in en met verontreinigde grond’.
Anaerobe grondbehandeling (ex situ)
Begrazen met schapen
Schapen eten duizendknoop, met name heideschapen (Kempische of Schoonebeker) verdragen het eten van deze soort goed. De meeste schapen hebben een voorkeur voor jonge scheuten en moeten “gedwongen” worden oude stengels te eten door ze binnen een raster te zetten met een beperkte oppervlakte.
Begrazen met varkens
Varkens (Bonte Bentheimers) worden ingezet om de duizendknoop te bestrijden. De varkens eten stengels, bladeren en beschadigen wortels door het wroeten in de grond.
Elektriciteit
Met elektriciteit kunnen planten worden bestreden. Via natuurlijke geleiding verspreidt de elektrische lading zich door de plant. De plant wordt verhit.
Glyfosaat - stengelinjectie
Glyfosaat is een systemisch werkend middel, het wordt opgenomen door de plant. Hierdoor zullen de bovengrondse delen van de plant èn een groot deel van het wortelstelsel afsterven. De duizendknoop stengels worden met een glyfosaat oplossing geïnjecteerd.
Glyfosaat - bladbehandeling
Glyfosaat is een systemisch werkend middel, het wordt opgenomen door de plant. De bestrijding van de planten gebeurt door de volledige planten te besproeien met een glyfosaathoudende oplossing.
Glyfosaat - stobbenbehandeling
Glyfosaat is een systemisch werkend middel, het wordt opgenomen door de plant. Een keer per groeiseizoen worden de stengels afgemaaid en direct daarna de verse snijwonden ingesmeerd met glyfosaat.
Grond bevriezen (in-situ)
Bij deze methode worden eerst de bovengrondse plantendelen van de duizendknoop verwijderd waarna de grond tot ruim een meter diep wordt afgekoeld tot circa -8 tot -10 C. Na behandeling is de grond duizendknoop vrij. Het bodemleven blijft intact.
Grond conductief opwarmen (in situ) - Smart Burners™ en Hot Screw
Bij deze methode wordt Japanse duizendknoop in situ bestreden door middel van het conductief opwarmen van de grond. De warmte wordt gegenereerd met behulp van ofwel de Smart Burners™-technologie (gas) ofwel de Hot Screws (elektrisch). Deze technologieën zijn oorspronkelijk ontwikkeld voor het saneren van verontreinigde bodems.
Grond verhitten (in/ex-situ) - Hete luchtinjectie
Bij deze methode wordt met duizendknoop besmette grond thermisch gereinigd door middel van hete luchtinjectie. Na het verwijderen van de bovengrondse plantendelen wordt de grond afgegraven, in depot opgeslagen en verhit. Na behandeling is de grond duizendknoop vrij en geschikt voor hergebruik.
Heet water - injectie of besproeiing
Door heet water over de planten te sproeien, koken de bovengrondse delen van de Aziatische duizendknoop kapot. Veelal wordt dit in combinatie gedaan met het injecteren van heet water in de grond, waardoor de duizendknoopwortels verzwakken. Er ontstaan onder meer brandwondjes op de wortels en celwanden koken kapot waardoor de plant vatbaar wordt voor schimmels.
Inundatie
Inundatie (onder water zetten) bemoeilijkt de gasuitwisseling tussen plantenwortels en de bodem. De zuurstofloosheid die hierdoor ontstaat is voor veel plantensoorten na verloop van tijd dodelijk. Voor Japanse duizendknoop kan deze methode worden toegepast door bijvoorbeeld een waterdicht bassin aan te leggen waarin grond met duizendknoopwortels gestort wordt en dit onder water te zetten. Door de grond van tevoren te zeven en grote wortelstokken af te voeren of de wortels te verhakselen voor het inunderen, kan de behandelperiode mogelijk verkort worden.
Maaien
Zeer frequent maaien (4 tot 7 keer per groeiseizoen) is een veel toegepaste beheermethode met als doel de plant uit te putten waardoor de omvang en de groeikracht van de duizendknoop haarden afnemen.
Uittrekken en ontwortelen - Handmatig
Het handmatig uittrekken van stengels kan met eigen personeel, door een aannemer of door vrijwilligers worden gedaan.
Uittrekken en ontwortelen - Machinaal
Het grootste deel van de wortelstokken van Aziatische duizendknoop zit in de bovenste 20 tot 40 cm van de bodem. Met een wortelriek aan een minigraver kunnen de grovere delen van deze wortelstokken grotendeels worden verwijderd. Achterblijvende stukjes wortelstok zullen weer uitlopen, die worden vervolgens eens per maand uitgestoken. Dat gaat gemakkelijk omdat de grond los is. Om concurrentie te bieden, kan de locatie ingezaaid worden met inheemse planten.
Methoden in ontwikkeling of onderzoek
Biologische bestrijding bladschimmel
De schimmel Mycosphaerella polygoni-cuspidati is een natuurlijke vijand van de duizendknoop. Hij komt alleen voor op Aziatische duizendknoop en tast de bladeren aan waardoor de plant minder kan fotosynthetiseren en verzwakt. Omdat de schimmel zich niet kan voortplanten, zal de toekomstige behandeling op basis van herhaling zijn, net als bij een chemisch bestrijdingsmiddel. De onderzoekers verwachten dat er een preparaat van gemaakt kan worden dat als een bladbesproeiing toegepast kan worden op groeiplaatsen
Biologische bestrijding bladvlo
De Japanse bladvlo is een natuurlijke vijand van de woekerende duizendknoop en komt uitsluitend op Aziatische duizendknopen voor (Japanse, Sachalinse en Boheemse duizendknoop). De bladvlo zuigt sap uit de bladoksels van de planten, waardoor de planten verzwakken. Ook groeit de duizendknoopplant minder hard en kan de plant zich minder snel uitbreiden.
Overige methoden
Daarnaast zijn er allerlei methoden die op kleine schaal getest zijn, of zelfs nog in de ideeënfase zijn.